‘Grijp de nieuwe kansen en uitdagingen’

Hij is opgegroeid in de Brabantse Peel en in zijn jeugd waren zure regen, bossterfte en eutrofiëring van de Peelvennen actuele onderwerpen. Hij koos voor de studie milieuhygiëne aan de (toen nog) Landbouw Universiteit Wageningen en studeerde af als afvalwatertechnoloog. Na werkzaam te zijn geweest in de watersector (waterschap en drinkwaterbedrijf) kwam hij in 1999 in de wereld van de bodem terecht. ‘In essentie geldt mijn motivatie van toen nu nog steeds: De zorg voor een betere en duurzame leefomgeving,’ vertelt Gilbert Boerekamp, afdelingshoofd Bodem en Ondergrond van Rijkwaterstaat. ‘Ook het komende jaar staan voor onze afdeling weer de nodige uitdagingen op ons programma.’

Ombouw van de huidige bodemwet- en regelgeving naar de Omgevingswet
‘Grootste prioriteit heeft de ondersteuning van de ombouw van de huidige bodemwet- en regelgeving naar de Omgevingswet,’ licht Gilbert Boerkamp toe. ‘Bedenk daarbij dat de nieuwe Omgevingswet de grootste wetswijziging is van de afgelopen 75 jaar. Rond 2021 moet de nieuwe wet in werking treden. Het werk aan het Aanvullingsbesluit bodem Omgevingswet is grotendeels afgerond en gaat voor de zomer nog naar de Tweede Kamer. Daarmee wordt in elk geval een stuk duidelijkheid aan de sector gegeven. Vervolgens zetten we in 2019 vol in op het ondersteunen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bij de totstandkoming van de Ontwerpregeling bodem Omgevingswet en het ombouwen van de bijbehorende instrumenten.’

Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond 2016-2020
‘De doelen zoals die zijn vastgelegd in de Bodemconvenanten zijn en blijven een belangrijk onderdeel van ons werk. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het afronden van bestaande bodemsaneringslocaties en de vinger aan de pols houden bij mogelijke nieuwe locaties of nieuwe typen bodemverontreinigingen. Dat min of meer “traditionele” thema blijft een belangrijk onderdeel van ons werk. ‘Laten we niet verslappen op preventief bodembeleid.’ Tegelijkertijd dienen zich nieuwe kansen en uitdagingen aan. Het bodembeleid speelt een rol van betekenis in een van de grootste maatschappelijke opgave van deze tijd: de klimaatverandering en de daarmee gepaard gaande energietransitie. Met onderwerpen als bijvoorbeeld bodemenergie of geothermie kan de bodem serieus bijdragen aan de verduurzaming van Nederland.’

Deltaprogramma
‘Veiligheid en de Nederlandse bevolking beschermen tegen water door bijvoorbeeld de bouw van dijken en waterkeringen, maar ook voldoende zoet water zijn belangrijke thema’s in het Deltaprogramma. In het kader van de gevolgen van de klimaatverandering is daar nadrukkelijk de klimaatadaptatie als speerpunt bijgekomen. Ook het bodembeleid levert daar een belangrijk bijdrage aan. De bodemdalingsproblematiek en de benutting van de sponswerking van de bodem zijn daar voorbeelden van. ’Bodem+ blijft actief meewerken aan het Deltaprogramma om dit te realiseren.’

BasisRegistratie Ondergrond
‘Het belang van kwalitatieve als kwantitatieve informatie en gegevens over de bodem- en ondergrond is de laatste decennia sterk toegenomen. Dat geldt zowel voor de overheid als particuliere organisaties. Deze gegevens spelen een cruciale rol op uitvoerend niveau, maar zijn ook van belang bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Ook in 2019 leveren we in opdracht van het Ministerie van BZK een bijdrage om de BasisRegistratie Ondergrond (BRO) verder uit te bouwen en goed te implementeren. Ik voorspel je, over 10 à 15 jaar is deze BRO een onmisbare factor in grote civiele projecten en gebiedsontwikkelingen.’

De bodem is opnieuw “hot”
‘Al onze kennis blijft uiteraard beschikbaar voor gemeenten, omgevingsdiensten, provincies en waterschappen. Tegelijkertijd is de bodem actueler dan ooit en opnieuw “hot”. Dat biedt legio nieuwe kansen en uitdagingen. Voor de traditionele en nieuwe bodemprofessionals maar ook voor overheden. Mijn oproep aan gemeenten en provincies is om in dat kader niet af te wachten totdat de nieuwe Omgevingswet er is. Het is een misvatting dat de nieuwe Omgevingswet alles regelt. Ga zelf aan de slag met jee eigen lokale ambities via Omgevingsvisies en Omgevingsplannen en met de inzet van het bodem- en grondwatersysteem daarin. Zoek de samenwerking met je collega’s van ruimtelijke ordening, waterbeheer, energie en natuur op. We staan met zijn allen voor nieuwe uitdagingen en er doen zich prachtige kansen voor. Grijp die met beide handen aan!’