Barbara Baarsma: ‘Ik wil me inzetten om bij een breed publiek beter bodembeleid te voeren’

Barbara Baarsma en projectleidster Fanny Verkuijlen – foto IUCN NL

Onder het Maaiveld
Onder het Maaiveld is een driejarig programma van de Nederlandse tak van de International Union for Conservation of Nature (IUCN NL) dat zij samen met de Vlinderstichting, het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en het Centrum voor Bodemecologie heeft opgezet. De IUCN (internationaal 47 jaar oud, de Nederlandse tak is 27 jaar oud) zet zich in voor het behoud, beschermen en versterken van de natuur wereldwijd. Het is een netwerkorganisatie waaraan in Nederland 38 organisaties, waaronder Natuurmonumenten, verschillende overheden en onderzoeksinstituten, zijn verbonden. De organisatie lobbyt (inter)nationaal voor het belang van de natuur, ondersteunt tal van projecten en traint mensen om hierin een rol te spelen.

Caspar Verwer, senior expert Nature Conservation, noemt de Rode Lijst, als een van de initiatieven van IUCN. ‘De lijst laat zien waar we actie moeten ondernemen om te voorkomen dat soorten - de bouwstenen van de natuur - uitsterven. Wereldwijd is de IUCN Rode Lijst een belangrijke bron voor het stellen van prioriteiten in het natuurbeleid.’

Bodem weer tot leven brengen
‘Met het programma “Onder het Maaiveld” willen we de bodem – letterlijk en figuurlijk – weer tot leven brengen. Met als ultiem doel: een levende bodem als basis onder ons bestaan’, licht projectleidster Fanny Verkuijlen toe. ‘Kennis over het belang van een gezonde bodem is essentieel om mensen te stimuleren om anders met de bodem om te gaan. Wij zijn heel erg blij dat Barbara Baarsma ons gaat bijstaan bij het delen van deze boodschap. Zij is gevraagd als publieke persoon, niet als directievoorzitter van de Rabobank of als hoogleraar toegepaste economie aan de Universiteit van Amsterdam. Haar oproep in een aflevering van het radioprogramma Vroege Vogels te werken aan een gezonde bodembiodiversiteit en het onder de aandacht brengen van de urgentie van bodemherstel, was voor ons de aanleiding haar hiervoor te benaderen.’

‘Mijn drijfveren zijn drieledig, licht Barbara Baarsma toe. ‘Ten eerste hoop ik als Bodemgezant het belang van een vitale bodem onder de aandacht van een breed publiek te brengen, van boeren tot burgers en van bestuurders tot bankiers. Een rijk bodemleven is namelijk essentieel voor het vasthouden en zuiveren van water, het opslaan van koolstof, natuurlijke plaagbestrijding en het recyclen van voedingsstoffen. Een gezonde bodem is de basis van onze voedselproductie en helpt ons in de strijd tegen klimaatverandering. Ten tweede streef ik door ondersteuning van het project Onder het Maaiveld de kennis over bodemvitaliteit te vergroten en verspreiden. Tot slot wil ik me inzetten om met die nieuwe kennis en met het draagvlak bij een breed publiek beter bodembeleid te voeren’.

Deltaplan Biodiversiteit
Het programma Onder het Maaiveld sluit aan op het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Dit is een unieke samenwerkingsvorm van natuurbeheerders, boeren, bedrijven, banken, wetenschappers en overheden

in innovatieve projecten om de biodiversiteit in Nederland te herstellen. Het Deltaplan streeft er onder meer naar dat in 2030 natuurgebieden effectief met elkaar verbonden zijn en optimaal kunnen worden beheerd. Daarnaast naar een natuurvriendelijke inrichting van bermen, dijken, bedrijventerreinen en ander openbaar groen zodat een fijnmazig netwerk ontstaat waar wilde dieren en planten kunnen floreren. Zowel het project Onder het Maaiveld als het Deltaplan Biodiversiteitsherstel worden mogelijk gemaakt door de Nationale Postcode Loterij.

Maatschappelijk waarde
Barbara Baarsma voegt daar nog aan toe: ‘Zowel de Rabobank als de partners in Onder het Maaiveld zijn betrokken bij de Open Bodem Index, een systeem waarmee we de economische en maatschappelijke waarde van een bodem in kaart gaan brengen. Hiermee willen we boeren ondersteunen bij het nastreven van een vitale en levende bodem. Zo bevat de Open Bodem Index heel veel vergelijkende informatie waarmee de ene boer van de andere kan leren als het gaat om bodembeheer.’